Category: Orain

“Ombuaren Itzala”: Otaño bertsolaria argitara

Posted on by eki

“Ombuaren Itzala”:

Otaño bertsolaria argitara

Hitzak: Nahia Zubeldia Argazkiak: Ombuaren hitzala
FB
PN
X

Share 

Auzolanean oinarrituz, Otañok euskal kulturan utzi zuen ondarea herriari itzuli diote.

“Ombuaren Itzala” Patxi Biskert aktore eta zinemagileak zuzendu filma da, Pello Mari Otaño Barriola (Zizurkil 1857 – Rosario, Argentina 1910) bertsolari eta poetaren bizitza eta lana ezagutarazteko helburua duena.

Otañok euskal kulturan toki garrantzitsua izan zuen, baina denbora iragan ahalak, bere figura ahanzturan erori zen. Eguzki Art Zinema ekoiztetxearen filmak haren memoria berreskuratu eta belaunaldi berriei helarazi nahi die.

Proiektuaren jatorria eta garapena
Patxi Biskert aspalditik ari da “Ombuaren Itzala” filma aurrera ateratzeko lanean. Finantzaketa lortzeko, auzolan erraldoi bat bultzatu zuen, herritarren, udalerrien, kultur elkarteen eta hezkuntza sarearen laguntzarekin. Erakundeen laguntzari eta herritarrek aurretik erosi sarrerei esker, proiektuak aitzina egin du; 2024ko azarotik Euskal Herrian barna proiektatzen ari dira.

Filmaren edukia eta argumentua
Filma 1889 eta 1910 urteen artean kokatzen da, Otañoren urte emankorrenetan. Garai hartan, Otañok Argentinara emigratu zuen familiarekin. Bertan, bertso eta olerki ugari sortu zituen, eta euskal diasporaren artean ezagun egin zen. Ombua, Argentinako panpan hazten den zuhaitza, Otañoren lan ezagunenetako baten inspirazio iturria izan zen, eta erbesteratuaren nostalgiaren sinbolo bilakatu zen.

“Ombuaren Itzala filmak gure memoria kolektiboa elikatu du, Pello Mari Otañoren figura eta euskal kulturari egin zion ekarpena berreskuratuz eta agerian emanez.”

Ekoizpena eta banaketa
Filma Zizurkilen eta Argentinan grabatu zuten, Otañoren bizileku nagusietan. 2024ko azaroaren 30ean, Zizurkilgo San Millan elizan egin zuten aurrestreinaldia, Biskert zuzendaria, Joseba Usabiaga aktore nagusia eta beste hainbat aktore eta eragile bertan zirela.

Orain, filma Euskal Herriko hainbat herritan proiektatzen ari dira. Oraingoz proiekzio egun finkorik ez izan arren, Ipar Euskal Herrian ere ikusterik izanen dela espero dezagun. Filmaren eremua ez da zinema aretoetara mugatuko. Izan ere, auzolanaren esker on gia, Euskal Herriko bestelako zenbait gunetan proiektatzea eta eskoletan ustiatu ahal izatea proiektuaren parte ziren hasieratik.

Ombuaren Itzala filmak gure memoria kolektiboa elikatu du, Pello Mari Otañoren figura eta euskal kulturari egin zion ekarpena berreskuratuz eta agerian emanez. Auzolanaren bidez egin dokumentalak, gainera, euskal kulturaren ondarea bizirik mantentzeko orduan komunitatearen indarra eta elkarlana erakutsi ditu.

Honela idatzi zuen Otañok:

Ama euskerak hau esan zidan
jarririk begi alaiak.
Horregatikan nakar honera
berari lagundu nahiak.
Gutxi nezake, oso txikiak
dira nik dauzkadan gaiak,
bainan pozkiroz egingo ditut
gauak, egun, aste, jaiak;
leku pixka bat Euskal Herrian
eskatzeizuet anaiak.

Patxi Biskerti, Eguzki Art Zinemari eta euskal eragile eta herritarrei esker, lekua bermatua du, egun ere, Euskal Herri kutunean.

Gipuzkoako oihanean, etxola txikiaren itzal handia

Posted on by eki

Gipuzkoako oihanean, etxola txikiaren itzal handia

Hitzak: Nahia Zubeldia Argazkiak: Biderbost Photo
FB
PN
X

Share 

Aralarko bihotzean, Bilboko Babelstudio estudioko arkitektoek asmo handiko zaharberritze proiektua eraman dute: 20m2-ko tresna biltegitxoa etxola atsegin bihurtzea.

Ideia handiak eremu txiki(-txiki)etan gauzatzea, ez ote da etorkizuneko arkitekturaren erronka nagusia?

Azken urteotan, natura betean dauden etxola txikien irudiak nonahi loratzen dira, sare sozial, blog eta aldizkarietan. Informazioz, jendez eta presioz gainezka ari zaigun mundu honetan, batzuentzat, natura-beharra gose gorri bilakatu da. Premia horrek eraman zuen etxolaren jabe den bikote bilbotarra Andrea García, Michael Schmidt eta Andrea Emmanuelen bulegora, hots, Babelstudio arkitekto estudiora.

Gipuzkoako bihotzean, Aralarko oihanean, tresna-biltegi txiki bat zuten, eta asteburuetarako pausa leku bihurtu nahi zuten, bertan eskulanak egiteko, mendi ibilaldien ondotik atseden hartzeko, baita gaua pasatzeko ere. Babelstudiok sortu basetxea eremu txikien arkitekturak eskatzen duen buru-argitasunaren adibide zoragarria da.

“Hala, Babelstudioko langileek erne ibili behar izan dute, hutsunerik batere ez uzteko eta metro karratu bakoitza optimizatua izan dadin.”

Aspaldiko etxolaren arima oso eta sendo
“Eraikina oso hondatuta zegoen”, azaldu dute arkitektoek. “Egiturak egonkortasun arazoak zituen eta ez zen ez isolatua, ez irazgaitza”. Beraz, etxolaren egiturako ekaiak birpentsatu behar izan zituzten, baina hasierako forma eta bolumena atxikiz, araudia betetzeko gisan. 20 m2-ko etxola bizigarria behar zuten; ez handiagoa, ez txikiagoa. Erronka erakargarria zen: eremuak eta aurrekontuak beti behera doazen garai honetan, eraikin txikien arkitektura da sormenari eta asmamenari leku gehien ematen dien arkitektura arloa.

Hala, Babelstudioko langileek erne ibili behar izan dute, hutsunerik batere ez uzteko eta metro karratu bakoitza optimizatua izan dadin. Desafio horretan oinarrituz, neurri bereko bi eremu sortu dituzte: lehena egongela/logela goxoa da, tximinia inguruan antolatua eta berina-ate zabalez irekia, landareen artera murgildu ahal izateko. Bigarrenak bainugela lehor txikia eta zurgintza tailerra ditu, oihanera osoki zabal daitekeena, horma osoa hartzen dion atea baitu.

Ingurumenarekin bat
Beste arkitektura erronka bati ere buru egin behar izan diote, hori ere lehena bezain garaikidea: zaharberritzea, baina natura osoki errespetatuz. Horretarako, Babelstudioko sortzaileek erabaki dute bertako pinua erabiltzea, bai zolarako, bai habeetarako, baita barneko eta kanpoko paretetarako ere. Teilatua burdin xafla izurtuzkoa da. Itxura “gordin” hori modernizatzeko, hala ere, kanpoko inguru osoa beltzez tindatu diote. Kolore horrek inguruko naturarekin fusioa eta aldi berean kontrastea eragiten ditu.

Gipuzkoako oihaneko mini-etxola horrekin Babelstudiok erakusten du txikitasunean gauza handiagoak egin daitezkeela. Etorkizuna, errotik txikia?

Alkiren gune berrian, tailer iraunkorra, showrooma eta denda

Posted on by joseba

 Alki, lantegi & Shoowroma

Hitzak: Nahia Zubeldia Argazkiak: Mito & Pierre Leibar
FB
PN
X

Share 

Alki kooperatibak Larresorora egin du aldaira, zero energiako tailer berrira. 400 m²-ko showroom-ean, partikularrei eta profesionalei altzari bildumak erosteko parada ematen die.

Alkiren tailer berria Leibar & Seigneurin agentziak diseinatu du, eta berrikuntza iraunkorrean zinez eredugarria da. 8 260 m²-ko azalera du eta Euskal Herriko ekonomia eta kultura garapenaren alde kooperatibak betidanik izan duen engaiamendua are urrunago eramaten du.

Arkitektura aldetik, eraikina dagoen lursailak malda handia duenez, lurrean ahal bezain azalera guti hartzeko gisan pentsatua izan da. Hastapenean hertsapena zena, eragin ekologikoa ttipitzeko eta ekoizpen prozesuak optimizatzeko parada izan da. Ondorioak? Lanaren antolaketa zirkularra, langileendako lan baldintza hobeak eta fabrikazio eraginkorragoa.

“Energiari dagokionez, tailerrak ez du berogailurik ez klimatizaziorik behar”

Halaber, argi naturala ezin hobe baliatzen du: irekidura zabalak eta ontsa kokatuak dituenez, argi artifizial arras guti behar du. Enargia tokiko elektrizitate hornitzaileari esker, egun tailerrean baliatzen den elektrizitatea %100 berriztagarria da. Gerora, eraikineko teilatuan eguzki panelak ezartzea pentsatua da, ekoitziko duten energiak tailerreko elektrizitate beharrak osoki asetzeko gisan.

Showroom murgiltzailea, sorkuntza eta aurkikuntza gunea
Iratzoki estudioak 400 m²-ko showrooma diseinatu du. Bisitariei murgiltze esperientzia eskaintzen die, kurba eta gardentasun artean 100 metro baino gehiagoko erridaua kurrituz. Gune horretan, partikularrek eta profesionalek Alkiren altzari bildumak ezagutzeko parada dute: bai etxerako sorkuntzak, baita ostalaritzarako sortak eta bulegorako antolamenduak ere. Showrooma guneka antolatua da, orotariko giroak erakusteko gisan: jatetxe ala lounge bar, proiekzio areto nola liburutegi, Alkiren sorkuntzen moldakortasuna agerian ematen duela.

Bertako objektuen saltegia
Esperientzia ontzeko, showroom-aren ondoan, saltegitxoak tokiko ofiziale eta markekin partaidetzan sortu objektuak proposatzen ditu. Euskal Herriko trebezien lagin polita ematen du eskura. Objektuetako batzuk bertan eginak dira, eta besteak tokiko sortzaile batzuek sortuak. Showrooma eta saltegia asteartetik larunbatera zabalik dira, 9:00etatik 17:00etara.

Gehiago jakin: Alki tailer berria