Verde Prato, asaldatzaile goxoa
Verde Prato, asaldatzaile goxoa
Hitzak: Manuela Estel / Argazki ta bideoak: Verde Prato
Share
Verde Prato proiektuarekin, Ana Arsuagak musika-mundu berezi eta sailkaezina eraiki du, baita Europa osoan gaindi ibilarazi ere.
2019ko arrats batez, Bilbon, Ana Arsuaga taula gainerako izen baten bila zebilen, presaka. Lehen aldiz bakarka jotzea onartu berri zuen, musika esperimental kontzertu baterako. Baina ez zuen egiazko izena erabili nahi. “Ez nuen nire lagun guztiak agertzerik nahi”, kontatu du. Beraz, izen lausoa nahi zuen, artistaz ezer salatzen ez duena: neska ala mutil, bakarlari ala talde izan zitekeena.
Orduan, irudi bat etorri zitzaion gogora. Tolosan, gurasoen etxeko paretan, betidanik, kartel zahar bat zegoen. Txikia zenean amak sortutako Verde Prato izeneko antzezlanarena zen. Gehiago pentsatu gabe, Anak ezizena hautatu zuen, eta ziztu bizian hasi zen hiru kantu sortzen.
Sei urte geroago, gaualdi horretarako inprobisatutako “Neskaren Kanta” kantua kasik 2 milioi entzunaldira iritsi da Spotifyn. Eta “Verde Prato” izena Europa osoko kontzertu areto eta jaialdietan agertzen da.
Hori da, hain zuzen, Verde Pratoren paradoxa: diskreziotik sortutako musika, baina ahots ahantzi ezin batek eramana. Proiektu parerik gabea, intimoan errotua bezain unibertsala.
Bide sailkaezina
Verde Pratoren musika estiloa definitzea ehun puntuko galdera da. Hark ere ez daki seguru; duda-mudan ibili ondotik, irribarre batean, honela laburbildu du: eklektikoa. Nola ez? Ana Arsuaga eklektikotasunean hazi baitzen.
Ama antzerki irakaslea zuen. Aita, etxe margolaria. Azken horrek eman zion liburuen eta musikaren zaletasuna. Izeba pianistek, aldiz, gazte-gazte eraman zuten teklatura. Arsuagatarrenean, artearen mila koloreak beti eta denetan daude.
Haurtzaroan, jada, Ana aparte sentitzen zen. Liburuak irensten zituen, filmak jatorrizko bertsioan nahiago zituen eta lagunen gustuetatik gero eta urrunago zegoen. “Tolosa txikia da. Erraza da ohiz kanpokoa izatea. Niri joateko gogoa eman zidan, beste zerbait ikustekoa.” Artea aterpe bihurtu zitzaion lehenik; eta, laster, bide.
Batxilergotik landa, Bilboko arte ederretan sartu zen; bi lagunekin, Serpiente hirukote libre eta zaratatsua sortu zuen. “Asko gozatzen genuen musika sortzen, emaitza bost axola zitzaigun.” Taldeak post-punkaren bertsio oso berezia esperimentatu zuen, Jayne Casey, Cate Le Bon eta Siouxie and the Banshees inspirazio iturri hartuta. “Neska taldea izateak dena aldatzen zuen. Espektatibarik ez. Helburu berezirik ez. Sortzeko gogoa soilik.”
Serpiente taldearen kontzertu batean ikusi zuen Jon Mantxi artistak, eta bakarka jotzera gonbidatu zuen. Horrela sortu zen Verde Prato. Gau hartan jo zituen hiru kantuekin, jada, mundu berezi eta anitzaren oinarriak jarri zituen: “Neskaren Kanta” erregetoi espektrala, “Mutilaren Kanta”, arao xarmagarria, eta “Galtzaundi”, elektro minimalistaren filtrotik pasatutako kantu herrikoia.
Jotzeko gonbidapenak berehala etorri zitzaizkion, eta nasaiki sortzen hasi zen. Kontzertuak etengabe eman zituen eta, ia oharkabean, Ana Arsuagak Verde Prato (eta euskara!) Tolosatik Pragara, Azoreetatik Londresera eraman zituen.
“Amak gero kontatu zion Verde Prato Giambattista Basileren ipuin baten izena zela. Istorio horretan, printzesak printzea salbatzen du.”
Taula gainean, obra oso eta aldarrikatzailea
Amak gero kontatu zion Verde Prato Giambattista Basileren ipuin baten izena zela. Istorio horretan, printzesak printzea salbatzen du. Ezin egokiagoa, hasiera beretik bere bide berezia marraztu zuen Anarentzat. Haren proposamen erradikalak bertsolarien, kantu liturgikoen eta performance garaikidearen urak nahasten ditu.
Hasi zen garaian, uhin artistiko berri batek Euskal Herria astintzen zuen jada, eta iturri horretatik ere asko edan zuen. Anak Mursego aipatu du, bereziki: “Biolontxeloa jotzen zuen, bukleak egiten zituen, elektronika gehitzen zien… Oso indartsua zen, berritzailea, markatu ninduen.” Anaren hirukotean, Serpiente taldean, dena zilegi zen. Beraz, zergatik ez sakondu esperimentazio gogo hori? “Pentsatu nuen: erregetoia egiteko gogoa badut, egingo dut. Flamenkoa gustatzen bazait, kantu batean sartuko dut.”
Verde Pratoren hari gorria minimalismoan datza. Eszenatokira bakarrik igotzen da, apainkeriarik ez laguntzailerik gabe, eta presentzia magnetikoa inposatzen du. Teklatu bat, looper bat, eta ahotz biluzi bat, muturreko espazioekin jolasean. Kasik ezer ez, eta, aldi berean, mundu oso bat.
Sormena berezkoa du, ia organikoa. Baina ez du ezer zoriaren esku uzten; ezta jantziak ere. Anak lagun moda-diseinatzaile batekin egiten du lan, silueta harrigarriak sortzeko. “Ez dut nahi kantuz ari den neska bat soilik agertzea. Jendeak proiektu oso bat sentitzea nahi dut. Zerbait teatrala, estetikoa. Ia plastikoa.”
Aldarrikapen politiko feminista ere eramaten du taula gainera. “Emakumea naiz eta bakarrik konposatzen dut, bakarrik igotzen naiz eszenatokira. Ikusle gisa, nik ere hori ikusteko gogoa nuen.” Euskararen aukera ez zen hain pentsatua izan hasieran. Normala zitzaion bere ama hizkuntzan idaztea. “Baina Europa osoan jendea nire hizkuntzan dantzan ikustea benetako ametsa da! Orain, aukera horrek garrantzi handia du niretzat.”
Goxotasuna aldarri
Verde Pratok “Bizitza Eztia” azken diskoa Erroman grabatu du, elektronika minimalistaren figura den Donato Dozzy ekoizlearekin. Italiaren itzalean, bere esperientzietatik abiatu da, dolce vitaren ideia berezia esploratzera.
“Baina goxotasun hori denentzako izan behar da. Bestela, ez da benetako dolce vita.” Izan ere, soinu elektroniko finen atzean, gai sendoak azaleratzen dira: mundu inklusiboagoaren beharra, askatasuna, feminismoa, emakumeen gaineko presio soziala.
Azken diskoa erabat bat dator Ana Arsuagak bere burua definitzeko azkenean aurkitu dituen hiru hitzekin: “Neska. Goxoa. Erradikala.”
